Psikolojik rahatsız birinin yakını olmak

Çok sayıda insan bir aile üyesinin ya da yakın bir arkadaşının psikolojik rahatsızlık geçirdiğini deneyimleyebilir. Bunu yaşamanız halinde, büyük hüzün, hayal kırıklığı, çaresizlik ve bunun üstesinden nasıl geleceğinizi bilemeyebilirsiniz. Tüm dünyanızın yıkıldığını yaşayıp, umutsuzluğa kapılabilirsiniz. Hem hastayla, hem kendinizle ve belki de ailenin diğer üyeleriyle ilgilenmek durumunda kalabilirsiniz. Yeni ve tanımadığınız bu durum kaotik ve bilmediğiniz faktörlerle dolu olabilir. Bu sizin için ağır bir yük olabilir ve bir kriz yaşıyormuş gibi tepki verebilirsiniz. Yani süreç boyunca kafa karışıklığı, korku, üzüntü, vicdan azabı, suçluluk ve utanç hissi gibi duyguların hepsini yaşayabilirsiniz.

Verdiğimiz tepki konusunda kişisel farklılıklar olabilir. Bu hastaya olan bağınız ve diğer yükümlülüklerinize bağlı. Örneğin, iş, eğitim veya diğer konularda aile üyelerine karşı farklı sorumluluklarınız olabilir. Birçoğu aile üyelerinin ihtiyaçlarını karşılama sorumluluğunu üstlendiği için, kendi duygularını ve ihtiyaçlarını gizleme çabasında olabilir. Fakat uzun vadede, bu yük kendinize ve sağlığınıza zarar verebilir.

Ayrıca psikolojik rahatsızlığa sahip kişinin kilitlendiğini ve kendisinin sağlığı konusunda tamamen sorumsuz davrandığını görebilirsiniz. Bir aile yakını olarak tek başınıza ağır yükü üstlenmeniz ve taşımanız gerektiğini ve hasta adına zor kararlar vermek zorunda kaldığınızı hissedebilirsiniz. Bu çok ağır bir yüktür ve hafifletmenin tek yolu biriyle paylaşmaktır.

Birçok insan için, psikolojik rahatsızlık hakkında açık konuşmak bir tabudur. Zor olsa bile, çevrenizde insanlara hastalığın hayatınızı nasıl etkilediğini ifade etmek faydalı olabilir. Bu konuyu kimseyle paylaşmassanız, kendinizi çok yalnız hisseder ve belki de kendinizi dış dünyadan soyutlarsınız. Bu durumda hastalığı kaldırmak çok daha ağır gelebilir.

Bir hasta yakını olarak yardıma ihtiyaç duyabileceğinizi unutmayın. Telefon yardım hattından profesyonel yardım alabilirsiniz, ancak aile yakınları için de özel imkanlar var. Örneğin, bazı yerlerde bireysel görüşme imkanı ve aile yakınları için destek gruplarına katılabilirsiniz. Burada sizinle benzer durumda olan kişilerle bilgi paylaşımında bulunabilirsiniz.

Günlük hayatınızı sürdürmeye ve güzel şeyler yaşamaya çaba gösterin ve hastalığın sizi hep meşgul etmesine izin vermeyin. Aile ilişkilerini, örneğin veli-çocuk veya kardeş ilişkisini olabildiğince sürdürmeye çalışmak oldukça önemli. Sorunlarla teker teker ilgilenmeye çalışın. Aksi takdirde olayları kaldıramazsınız. Çözümü olmayan şeylere odaklanmak yerine, çözümü mümkün olan şeylere odaklanın. Değişmeyecek bir şeyle savaşmaya devam etmek çok yorucu olabilir. Kendinize taşıyamayacağınız isteklerde bulunmayın.

Kendinize iyi bakmalısınız ki hastaya daha çok fayda sağlayabilir ve destek olabilirsiniz. Ayrıca her işi üstlenmek yerine, hastayı takip eden terapistlere de iş bırakmalısınız.

Psikolojik rahatsızlığın beraberinde getirdiği kaosla karşı karşıya geldiğnizde, iyileşme imkanının olduğunu unutmayın. Bir zamanlar, psikolojik rahatsızlığın yaşam boyu devam ettiği sanılıyordu. Şimdi hastalığa çok daha boyutlu bakılıyor. Çoğu kişi hastalığı atlatabiliyor. Bazıları tamamen iyileşiyor, bazıları hastalıkla yaşamayı öğrenip, herkes gibi günlük hayat sürdürebiliyor, az sayıda kişi ise hayatları boyunca ağır ruhsal hastalıkla yaşamayı öğreniyor, ama umut ve hastalığın üstesinden gelebilmek düşüncesi tedavi için en önemli noktadır. Ve buna inanma konusunda hastayı destekleyebilirsiniz. Ama iyileşmek zaman alabilir, çünkü tedavi süreci genellikle uzun bir süreçtir.